Chất béo là một thành phần quan trọng trong chế độ ăn uống của con người, đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm: cung cấp năng lượng, bảo vệ cơ quan và tế bào, tạo ra hormone, hỗ trợ hấp thụ vitamin và một số chất dinh dưỡng trong cơ thể

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại chất béo đều tốt cho sức khỏe. Có 3 loại chất béo chính: chất béo bão hòachất béo không bão hòa, chất béo chuyển hoá.

I. Phân biệt các loại chất béo

1. Chất béo bão hòa (Saturated fat)

Chất béo bão hòa là loại chất béo có cấu trúc phân tử đơn giản mà các axit béo liên kết với nhau bằng hydro đã bão hòa.. Chất béo bão hòa thường có nguồn gốc từ động vật, chẳng hạn như thịt đỏ, mỡ động vật, bơ, sữa và các sản phẩm từ sữa;  dầu cọ, và dầu hạt cải.......

Chất béo bão hòa được coi là chất béo không lành mạnh vì có thể làm tăng cholesterol LDL (cholesterol xấu) trong máu. Cholesterol LDL cao là một yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch.

2. Chất béo không bão hòa (Unsaturated Fat)

Chất béo không bão hòa là loại chất béo có cấu trúc phân tử mà các axit béo liên kết với nhau bằng các liên kết đôi hoặc ba. Chất béo không bão hòa có nguồn gốc từ thực vật và động vật.

Chất béo không bão hòa được chia thành hai loại: chất béo không bão hòa đơnchất béo không bão hòa đa.

Chất béo không bão hòa đơn (Monounsaturated fat)

Chất béo không bão hòa đơn có cấu trúc phân tử với một liên kết đôi giữa các axit béo. Chất béo không bão hòa đơn thường có nguồn gốc từ thực vật, chẳng hạn như dầu ô liu, dầu hạt cải và quả bơ.

Chất béo không bão hòa đơn được coi là chất béo lành mạnh vì có thể làm giảm cholesterol LDL (cholesterol xấu) và tăng cholesterol HDL (cholesterol tốt).

Chất béo không bão hòa đa (Polyunsaturated fat)

Chất béo không bão hòa đa có cấu trúc phân tử với hai hoặc nhiều liên kết đôi giữa các axit béo. Chất béo không bão hòa đa thường có nguồn gốc từ thực vật, chẳng hạn như dầu hạt lanh, dầu hạt chia và quả hạch.

Chất béo không bão hòa đa được coi là chất béo lành mạnh vì có thể làm giảm cholesterol LDL (cholesterol xấu) và tăng cholesterol HDL (cholesterol tốt). Chất béo không bão hòa đa chứa axit béo omega-3 và omega-6, quan trọng cho sức khỏe tim mạch và não bộ

3. Chất béo chuyển hóa (Trans fat)

Chất béo chuyển hóa là loại chất béo được tạo ra khi dầu thực phẩm được hydro hóa. Chất béo chuyển hóa thường có trong thực phẩm chế biến sẵn, chẳng hạn như bánh quy, bánh ngọt và đồ ăn nhanh.

Chất béo chuyển hóa được coi là chất béo không lành mạnh vì có thể làm tăng cholesterol LDL (cholesterol xấu) và giảm cholesterol HDL (cholesterol tốt).

II. Loại chất béo nào tốt cho sức khỏe? 

Chất béo không bão hòa đơnchất béo không bão hòa đa là những loại chất béo lành mạnh (Healthy fat). Chúng có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim mạch, đột quỵ và tiểu đường loại 2.

Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa là những loại chất béo không lành mạnh (Unhealthy fat). Chúng có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.

III. Cơ thể cần bao nhiêu chất béo trong một ngày?

Theo khuyến nghị của Viện Hàn lâm Dinh dưỡng và Dinh dưỡng Hoa Kỳ (DRI), người lớn khỏe mạnh nên tiêu thụ khoảng 20-35% lượng calo hàng ngày từ chất béo. Điều này tương đương với khoảng 44-77 gam chất béo cho một chế độ ăn 2.000 calo.

Dưới đây là một số hướng dẫn về lượng chất béo cơ thể cần tiêu thụ mỗi ngày:

  • Chất béo không bão hòa đơn: 10-12% tổng lượng calo
  • Chất béo không bão hòa đa: 6-10% tổng lượng calo
  • Chất béo bão hòa: 5-6% tổng lượng calo
  • Chất béo chuyển hóa: Hạn chế càng nhiều càng tốt nên giữ mức 0%

Nên nhớ rằng cơ thể mỗi người có nhu cầu cụ thể và lựa chọn thực phẩm cá nhân khác nhau, do đó, tốt nhất nên thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định lượng chất béo cần thiết dựa trên tình trạng sức khỏe và mục tiêu cá nhân của bạn.